
سرمایه گذاران بزرگ جهان با سرعت خیره کنندهای در حال انجام آزمایشات تشخیص و بالینی بر روی واکسنهایی هستند که هیچ تضمینی برای اثربخشی آنها وجود ندارد. برخی نیز در حال بررسی و استفاده مجدد از گیاهان برای تولید واکسن هستند که احتمال موفقیت آن هم بالا نیست و در آخر برخی دیگر، سفارش واکسنهایی را میدهند که احتمالاً هیچ گاه تولید نشوند. این الگوی جدیدی است که اپیدمی کرونا پدید آورده است که بر سرعت و فضایی مملو از خطرات متمرکز شده است. «پل استوفلز»، مدیر ارشد علمی Johnson & Johnson (JNJ.N)، که با دولت ایالات متحده، سرمایه گذاری مشترک یک میلیارد دلاری برای سرعت بخشیدن به توسعه و تولید واکسن منعقد کرده، میگوید: «بحران در جهان به حدی بزرگ است که هریک از ما مجبور هستیم برای متوقف کردن این بیماری حداکثر ریسک خود را انجام دهیم». استوفلز به رویترز گفت: «اگر این پروژه شکست بخورد، ضربه جبران ناپذیری به این شرکت خواهد بود». از نظر تاریخی، فقط ۶ ٪ از این سرمایه گذاران قادر خواهند بود در نهایت، واکسن این بیماری را به بازار عرضه کنند، که آن هم غالباً پس از طی چندین سال سرمایه گذاریهای بزرگ و آزمایشات متعدد که محصول را به تأیید نهایی برساند. اما قوانین سنتی تولید دارو و واکسن در مواجهه با ویروسی که ۲.۸ میلیون نفر را آلوده کرده و بیش از ۲۰۰۰۰۰ نفر را کشته و همچنین اقتصاد جهانی را ویران کرده، نمیتواند چندان پابرجا باقی بمانند. در چنین شرایطی، هدف این است که یک واکسن در مقیاس صدها میلیون دوز، تنها در ۱۲ تا ۱۸ ماه شناسایی و آزمایش شود. شرکتهای دارویی و دولتها و سرمایه گذاران در پی چنین هدفی، هزینههای «در معرض خطر» خود را به میزان بی سابقهای افزایش داده اند. بیش از ۳۰ مدیر شرکت دارویی، مقامات بهداشتی دولتی و کارشناسان بیماریهای همه گیر، در مصاحبه با رویترز تأکید داشتند که چنین ریسکهایی لازم است تا هم اطمینان حاصل شود که یک واکسن کارآمد برای کروناویروس جدید تولید شود و هم پس از تولید به سرعت آماده توزیع شود. این سرمایه گذاریهای دولت ها، گروههای بهداشت جهانی و سازمانهای خیریه، عمدتاً متوجه ۱۰۰ مرکز مهم برای ساخت واکسن شده است، اما تعداد معدودی از این مراکز تاکنون به آزمایشات انسانی رسیده اند. اما حتی در بین این چشم اندازهای دلگرم کنندهتر نیز تعداد بسیار اندکی ممکن است موفق شوند. درست است که این احتمال وجود دارد که تعدادی از این گروها موفق شوند، اما به طور سنتی در این عرصه، احتمالاً در نهایت فقط یکی پیروز خواهد شد. برای شرکت کنندگان در این مسابقه نیز مزایای احتمالی وجود دارد؛ این یک میدان برای اثبات فن آوری در تولید واکسن و فرصتی برای افزایش اعتبار و سهام است. در حالی که برخی از شرکتهای بزرگ از جمله Johnson & Johnson و GlaxoSmithKline Plc (GSK.L) گفته اند که قصد دارند این واکسن را با هزینه پایین - حداقل در ابتدا - در دسترس قرار دهند، اگر واکسیناسیون فصلی لازم باشد و کشورها سرمایه گذاری کنند، ممکن است سود بسیار هنگفتی از این راه به دست آورند. اما پیدا کردن واکسن کارآمد، بدون توانایی تولید و توزیع انبوه آن، معنای چندانی نخواهد داشت. این یعنی نیاز به ساخت کارخانههای تولیدی، آن هم همین الان و پیش از کشف واکسن. «ریچارد هچت»، مدیر مرکز بیماریهای عفونی و همه گیر ایالات متحده در دوران رئیس جمهور پیشین جورج دبلیو بوش که اکنون یکی از سرمایه گذاران بزرگ در این زمینه است، میگوید: «ما میخواهیم حتی قبل از این که مطمئن شویم واکسنها جواب میدهند، سرمایه گذاریهایی را در پیش بگیریم تا بتوانیم (بلافاصله) آنها را در مقیاس دهها یا صدها میلیون دوز تولید کنیم». هچت، هم اکنون رئیس موسسه ائتلاف برای نوآوری و آمادگی اپیدمی (CEPI)، یک کنسرسیوم توسعه واکسن است که توسط سرمایه گذاران خصوصی و همچنین دولت انگلستان، کانادا، بلژیک، نروژ، سوئیس، آلمان و هلند پشتیبانی میشود. این سازمان بیش از ۹۱۵ میلیون دلار، از ۲ میلیارد دلار بودجه خود را در اختیار ۳ مرکز ساخت واکسن قرار داده تا در ساخت کارخانههای تخصصی تولید واکسن هزینه شود. در ایالات متحده، اداره تحقیقات و توسعه پیشرفته زیست پزشکی (BARDA) - یک آژانس فدرال که فناوری مبارزه با بیماری را تأمین میکند – اعلام کرد که در مراکزی که امید ساخت واکسن دارند، حدود یک میلیارد دلار سرمایه گذاری برای توسعه و تولید انبوه واکسن کروناویروس انجام خواهد داد. یکی دیگر از نگرانیهای اساسی این سرمایه گذاران، این است که حتی اگر یک واکسن اثربخش به دست آید، ممکن است به مقدار آن به اندازهای نباشد که بتوان آن را به همه جا ارسال کرد. هچت میگوید، با داشتن ذخایر آماده در سراسر جهان برای شرایط بحرانی میتواند این بیماری را کنترل و اقتصادهای آسیب دیده را ترمیم کرد. به گفته وی، در غیر این صورت گزینه جایگزین میتواند همانند شیوع آنفلوانزای H۱N۱ در سال ۲۰۰۹ باشد که کشورهای ثروتمند شروع به احتکار واکسنها کردند. متخصصان بیماری همه گیر میگویند اگر این اتفاق بیفتد، نقاط بحرانی اپیدمی همچنان پدیدار میمانند که هر کدام پتانسیل ایجاد موج جدید بیماری را دارند. با تمام سرعت به پیش! مسابقه ساخت واکسن کروناویروس جدید، با هیچ مقیاسی، مشابهی در تاریخ ندارد. مرکز CEPI تاکنون ۱۱۵ مرکز مبتکر در زمینه ساخت واکسن کرونا را در سراسر جهان شناسایی کرده و این مسابقه در حال شکستن تمام هنجارهای سرعت و ایمنی در تولید دارو و واکسن است. برخی از توسعه دهندگان به جای آنکه به طور معمول و مطابق معمول، پروتکلهای آزمایش سنتی کوتاه مدت را دنبال کنند، آزمایشهای ایمنی و کارآیی را پشت سر هم اجرا میکنند. سایرین نیز به طور همزمان با آزمایشگاههایی در چندین کشور همکاری میکنند و به دنبال سریعترین مسیر برای تجاری سازی محصولات خود هستند.